“Veç edhe pak, me shtu/humb peshë”
“Veç edhe pak me vendos/largu grimin”
“Veç edhe pak me i zgjatë/pre flokët”
“Veç edhe pak nga kjo, veç edhe pak nga ajo”
Sa herë na ndodh të konfrontohemi me frazën “veç edhe pak…”.
Kinse ajo çka jam, çka dua, çfarë vesh, si dukem, “nuk ngjitet” dot në stadin e asaj çka e definojnë dhe e shohin të tjerët si “ideale”.
Kinse qenia ime “nuk përkon dot me definicionin e bukurisë”, nuk “zbaton dot rregullat” e të tjerëve, apo nuk “mveshet dot” nën petkun e ndërtuar krejtësisht nga pritshmëritë kolektive jo-reale.
Të ndikuara nga faktorë të shumtë socio-kulturorë dhe të evoluara vazhdimisht përgjatë periudhave të ndryshme kohore e historike, standardet e bukurisë luajnë një rol substancial në formësimin e mënyrës se si ne perceptojmë veten dhe të tjerët.
Ideja prapa këtyre standardeve, qëndron në vendosjen e disa “kritereve” ose “idealeve specifike të bukurisë”, (të tilla si përmasat trupore, tiparet e fytyrës, ngjyra e lëkurës, tekstura e flokëve, etj), të cilat përcaktojnë në një lloj mënyre atë që konsiderohet “tërheqëse” ose “e bukur” në një kontekst kulturor ose shoqëri të caktuar.
Këto standarde mund të kenë efekte të thella në shëndetin mendor të individëve, specifikisht në vetë-imazhin trupor dhe vetë-vlerësimin e individëve.
Ndër aleatët të cilët kontribuojnë në përjetësimin e këtyre “idealeve” shoqërore, konsiderohen të jenë: mediat, bashkëmoshatarët, rrethi familjar, kultura, etj.
Sipas studimit të Kaziga et al. (2021), të rinjtë kërkojnë të arrijnë forma dhe përmasa jo-reale trupore, për shkak të imazheve jo-reale të krijuara nga shoqëritë ku këta të rinjë jetojnë. Perceptime të tilla cilësohen të jenë produkt i gërshetimit të ndikimeve të jashtme, dhe si rezultat i këtyre ndikimeve nxisin objektiva jo-reale të imazhit trupor tek të rinjtë, duke ndikuar negativisht në vetë-vlerësimin e tyre.
Ndërkaq, edhe gjetjet e studimit të Dogan et al. (2018), dëshmojnë impaktin e qëndrimeve të prindërve, rrethit, dhe ndikimit të mediave, në vetë-imazhin trupor të të rinjëve.
Bazuar në këto gjetje, kuptojmë se rritja e presionit “për t’u përshtatur” apo “për t’u dukur në një mënyrë të caktuar”, ka bërë që shumë të rinjë të krahasojnë veten vazhdimisht me modele fiktive dhe të zhvillojnë një perceptim të shtrembëruar për trupin e tyre, e që rrjedhimisht pason në probleme të shëndetit mendor.
Është dëshmuar se përbrendësimi si pasojë e promovimit të vazhdueshëm të këtyre “idealeve”, mund të rezultojë në çrregullime të të ngrënit, si anoreksia dhe bulimia.
Ndër gjetjet e studimit të Dogan et al. (2018), dëshmohet se të rinjtë përdornin strategji të formësimit të trupit si: strategji që lidhen me humbjen, shtimin e peshës, shtrëngimin dhe forcimin e muskujve.
Ankthi i vazhdueshëm “për të përmbushur” standardet e vendosura të bukurisë mund të çojë në nivele të larta stresi, apo në probleme tjera të shëndetit mendor, si depresioni dhe çrregullimi dismorfik trupor.
Marrë për bazë efektin e thellë që kanë standartet e bukurisë në mirëqenien tonë, është shumë e rëndësishme që së pari të kuptojmë dhe të reflektojmë mbi ndikimin që mund të kenë faktorët e jashtëm, në mënyrën se si ne shohim veten.
Së dyti, inkurajimi dhe promovimi i vazhdueshëm i idesë së vetë-pranimit dhe gjithëpërfshirjes, mund të ndihmojë në ndërtimin e reziliencës dhe në zbutjen e efekteve të dëmshme të këtyre standardeve në mirëqenien tonë.
Duke mbështetur njëri-tjetrin drejt vlerësimit të vetes përtej pamjes fizike, për të njohur dhe çmuar individualitetin e secilit/seciles prej nesh, është një hap kyç i cili nxit nje vetë-përceptim dhe mirëqenie sa më të shëndetshme, dhe njëkohësisht promovon diversitetin brenda shoqërive.
E fundit, por jo më pak e rëndësishme, duajeni trupin e mendjen tuaj, dhe rikujtoni vetes, se ti mjafton për atë çka je dhe se ju vleni çdoherë.
Ajo çka gjendet brenda jush, nuk ka as kufinjë të kufizuar, e as formë për t’u “përshtatur”, sepse ajo është unikja, ndryshe nga çdo gjë tjetër dhe e vetmja në llojin e saj.
Autore: Viola Greiçevci
…
Ky artikull është pjesë e botimit digjital “Rinia në Mendje”. Për ta eksploruar botimin e plotë dhe bibliografinë e shkrimeve, klikoni këtu.
